ปลามังกร พาโชคลาบ เป็นศิริมงคล
ที่มาลักษณะ และถิ่นที่อยู่ของปลามังกร
ปลามังกร หรือ ปลาอโรวานา เป็นปลาน้ำจืดที่สืบเผ่าพันธุ์มาตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์และมีวิวัฒนาการแค่เพียงเล็กน้อยนับจาก 140 ล้านปีก่อน ลักษณะโดดเด่นของปลามังกรอยู่ที่ รูปร่างยาวเรียว ลำตัวแบนคล้ายมีด ดวงตาโต เกล็ดทั้งใหญ่ หนา และเรียงกันเรียบเป็นระเบียบ จำนวนเกล็ดตามแนวเส้นข้างตัวมี 21-24 เกล็ด ลวดลายบนเกล็ดเหมือนตาข่าย ปากกว้างเฉียงขึ้นด้านบน มีฟันแหลม ครีบหลังยาว ครีบก้นยาวและตั้งค่อนไปทางปลายหาง ครีบหางค่อนข้างกลม มีหนวดอยู่ใต้คางใกล้ปาก ท้องเป็นสันและแคบ ปลาที่โตเต็มวัยจะมีความยาวประมาณ 1 เมตร และน้ำหนักมากกว่า 7 กิโลกรัม
ถิ่นที่อยู่เดิมตามธรรมชาติของปลามังกรจะอาศัยในแม่น้ำที่ใสสะอาด ลักษณะอุปนิสัยตามธรรมชาติค่อนข้างจะดุร้าย ก้าวร้าว ขี้ตกใจ หวงถิ่น ชอบหากินแบบเดี่ยวๆ ล่าเหยื่อบนผิวน้ำ และอาศัยเพียงลำพัง จะอยู่เป็นคู่ต่อเมื่อถึงฤดูวางไข่หรือเลี้ยงดูลูก แล้วถ้าจะอยู่เป็นฝูงก็ไม่เกิน 3-5 ตัว อาหารที่ชอบ ได้แก่ สัตว์น้ำขนาดเล็ก แมลง สัตว์เลื้อยคลาน และสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำขนาดเล็ก
ปลาชนิดนี้มีกระจายอยู่ใน 4 ทวีป ซึ่งแบ่งได้ 4 สกุล (Genus) และ 7 ชนิด (Species) ได้แก่ ทวีปเอเซีย 1 ชนิด (4 สายพันธุ์) ทวีปอเมริกาใต้ 3 ชนิด ทวีปแอฟริกา 1 ชนิด และทวีปออสเตรเลีย 2 ชนิด ปลาในแต่ละทวีปจะมีรูปร่างที่พิเศษแตกต่างกันไป ปลามังกรจากทวีปเอเซียจะมีราคาค่อนข้างสูงที่สุด สำหรับภูมิภาคเอเซียตะวันออกเฉียใต้ จะพบได้ในประเทศไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย และกัมพูชา ซึ่งในเมืองไทยได้เชื่อกันว่ามีเหลืออยู่ที่ต้นแม่น้ำตาปี บริเวณ “เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าคลองแสง” กับ “เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าคลองยัน” จังหวัดสุราษฏร์ธานี และบริเวณแม่น้ำ ในอำเภอละงู จังหวัดสตูล เท่านั้น
สายพันธุ์ปลามังกรที่นิยมในปัจจุบันมีอะไรบ้าง
สายพันธุ์ของปลามังกรแบ่งออกได้ตาม 4 ทวีป ดังนี้
ปลามังกร หรือ อโรวาน่า จากทวีปเอเซีย
มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Scleropages Formosus รูปร่างจะค่อนข้างป้อมสั้น ในกลุ่มผู้ชอบเลี้ยงปลาจะเป็นปลาที่ได้รับความนิยมมากและมีราคาแพงที่สุด น่าจะเป็นเพราะสีสันโดดเด่น สวย โดนใจ โดยสายพันธุ์จากทวีปเอเซีย ได้แก่
ปลามังกรทองมาเลย์ หรือ อโรวาน่าทองมาเลย์ (Cross Back Arowana) สายพันธุ์นี้สามารถพบได้ทั่วไปในประเทศมาเลเซียจึงมีชื่อเรียกตามแหล่งที่พบ เช่น ปาหังโกลด์ มาลายัน โบนีทัง บูกิทมีราสบลู และไทปิงโกลด์เดน สายพันธุ์นี้เกล็ดจะมีความแวววาว เงา และสว่างสุกใส ขณะกระทบกับแสงไฟ แถมลีลาท่วงท่าการว่ายน้ำก็งดงามดั่งมังกร เพราะแบบนี้จึงสายพันธุ์ที่มีราคาแพงที่สุด แล้วยังเป็นพันธุ์ที่ให้ลูกน้อย และตามธรรมชาติก็หาได้ค่อนข้างจะยาก ปัจจุบันมีการเพาะเลี้ยงทั้งในมาเลเซียและสิงคโปร์ สายพันธุ์ปลามังกรทองมาเลย์ แบ่งได้เป็น 5 ประเภท คือ
- สายพันธุ์ Blue or Purple Based ที่ฐานเกล็ดจะมีสีออกสีน้ำเงินหรือม่วง สีวงในเกล็ดเข้มละอองดำกระจายไปทั่ว ขอบเกล็ดมีสีทองบางๆ เมื่อส่องกระบแสงเกล็ดจะมีสีเหลือบฟ้า น้ำเงินหรือม่วงเข้ม ซึ่งจะสามารถเห็นได้ในปลารูปร่างขนาดกลาง ส่วนบางตัวที่โตมากขึ้นละอองดำในเนื้อเกล็ดจะค่อยหายไปเป็นสีออกสีทอง หรือ Gold Based
- สายพันธุ์ Gold Based ที่ฐานเกล็ดจะมีสีออกสีทอง เกล็ดจะมีสีทอง เงาและสว่าง ซึ่งโดยรวมจะมีสีทองหรือทองเข้มทั่วเกล็ด ตรงฐานเกล็ดอาจจะมีสีอื่นแซมได้ เกล็ดแถว 6 บนสุดจะมีเกล็ดที่ยังเปิดไม่หมด แต่จะเปิดครบเมื่อปลามีอายุมากขึ้น
- สายพันธุ์ Green Based ที่ฐานเกล็ดจะมีสีออกสีเขียว เกล็ดจะมีลักษณะเช่นเดียวกับ สายพันธุ์ Blue Based คือ สีวงในเกล็ดจะเข้มละอองดำ กระจายทั่วเกล็ด ขณะกระทบแสงไฟเกล็ดจะมีสีเหลือบเขียว หรือเขียวเข้ม และขอบเกล็ดมีสีทองบางๆ
- สายพันธุ์ Full Gold ลักษณะเกล็ดจะมีสีทอง ที่ฐานเกล็ดจะไม่มีละอองสีอื่นแซมเลย จะดูเป็นสีเหลืองทองทั้งตัวไม่ว่าจะที่แผ่นหลังหรือเกล็ดละเอียดแถมยังจะมีความเงาด้วย มองแล้วเหมือนปลาทองคำ จัดเป็นปลามังกรทองมาเลย์ที่งดงามมาก
- สายพันธุ์ Golden Head เป็นสายพันธุ์ที่มีการพัฒนาให้มีสีทองทั่วทั้งตัว บริเวณหัวปลาจะมีความพิเศษคือ มีสีทองหรือแผ่นละอองทองทั่วทั้งหัว
- ปลามังกรทองอินโด หรือ อโรวาน่าทองอินโด (Red-tailed Golden Arowana) เป็นสายพันธุ์ยอดนิยมอีกชนิดหนึ่ง เมื่อก่อนปลาชนิดนี้จะมีเกล็ดสีทองตั้งแต่บริเวณท้องจนถึงเกล็ดแถวที่ 4 แต่ปัจจุบันได้มีการพัฒนาสายพันธุ์โดยการผสมกับสายพันธุ์ทองมาเลย์ เช่นนั้นจึงทำให้เกล็ดของปลามังกรทองอินโดเปิดสูงมากขึ้น บางตัวอาจจะมีเกล็ดเปิดไปจนถึงแถวที่ 6 ลักษณะของเกล็ดมีสีทองเข้ม แวววาวคล้ายทองเหลืองขัดเงา ปลาบางตัวเกล็ดจะมีขอบบางหรือขอบหนา หรืออาจจะมีสีทองทั้งเกล็ด และครีบมีขนาดใหญ่
- สีแดงเลือดนก (Blood Red) ปลามังกรแดง หรือ อโรวาน่าแดง ประเภทนี้เกล็ดจะมีสีแดงเข้มทั่วทั้งเกล็ด ฐานเกล็ดอาจจะมีสีอื่นแซมได้แต่ไม่มากนัก
- สีแดงพริก (Chili Red) ปลามังกรแดง หรือ อโรวาน่าแดง ประเภทนี้ขอบเกล็กจะมีสีแดงเข้ม ฐานเกล็ดมีสีอื่นแซม อย่างเช่น สีน้ำเงินหรือสีเขียว
- สีแดงส้ม (Orange Red) ปลามังกรแดง หรือ อโรวาน่าแดง ประเภทนี้เกล็ดจะมีสีแดงจางๆ หรือสีส้มเข้ม
- สีแดงอมทอง (Golden Red) ปลามังกรแดง หรือ อโรวาน่าแดง ประเภทนี้เกล็ดจะเป็นสีทองอมแดง ส่วนหางกับครีบทั้งหมดจะเป็นสีแดงสด
ปลามังกร หรือ อโรวาน่า จากทวีปอเมริกาใต้
ชาวพื้นเมืองจะเรียกปลาชนิดนี้ว่า ลิงน้ำ (Water Monkey) เป็นเพราะลักษณะอาการกระโดดกินแมลงที่เกาะบนกิ่งไม้ หรือเหนือผิวน้ำ นั่นเอง ปลามังกร หรือ อโรวาน่า จากทวีอเมริกาใต้ มีอยู่ 3 ชนิด ได้แก่
ปลามังกรเงิน หรือ อโรวาน่าเงิน (Silver arowana) แหล่งกำเนิดอยู่ในลุ่มน้ำอเมซอน ที่ จิอานา (Guiana) อเมริกาใต้ ลักษณะลำตัวยาวและแบน ปากกว้างมาก เกล็ดมีขนาดใหญ่ บนเกล็ดจะมีจุดสีแดงและมีความแวววาว ลำตัวมีสีเงินอมเทาหรือน้ำเงินอมเขียวยามกระทบแสงแดด บางตัวอาจจะมีสีขาวคล้ายหิมะ หนวดมีสีน้ำเงินหรือฟ้าน้ำทะเลและมีขนาดใหญ่ยื่นออกจากริมฝีปากด้านล่าง 1 คู่ ช่วงลำคอมีสีส้มหรือส้มอมแดง ครีบบนกับครีบล่างมีลักษณะยาวตลอดแนวลำตัวส่วนท้าย ปัจจุบันในประเทศไทยสามารถเพาะเลี้ยงและขยายพันธุ์นี้ได้แล้ว
ปลามังกรดำ หรือ อโรวาน่าดำ (Black Arowana) สายพันธุ์นี้พบกระจายอยู่ที่บริเวณแม่น้ำริโอนิโกร (RioNegro) ในประเทศบราซิล ปลามังกรดำมีลักษณะคล้ายคลึงกับปลามังกรเงิน แต่จะมีขนาดเล็กกว่า ลำตัวแบน เกล็ดจะมีสีออกตะกั่ว ยามแสงแดดกระทบจะเห็นเป็นสีน้ำเงินอมแดง ครีบหลังและครีบก้นเป็นสีดำ สายพันธุ์นี้ในปัจจุบันมีราคาค่อนข้างจะสูง เป็นเพราะได้รับความคุ้มครองและถูกจัดไว้เป็นสัตว์ป่าที่ใกล้จะสูญพันธุ์
ปลาอราไพม่า หรือ ปลาช่อนยักษ์ (Arapaima) ปลาชนิดนี้จัดอยู่ในกลุ่มปลามังกรที่มีขนาดใหญ่กว่าปลามังกรมาก ลำตัวมีขนาดใหญ่ บางตัวมีความยาวถึง 10 ฟุต เกล็ดก็มีขนาดใหญ่ ขอบเกล็ดมีสีแดงสด เมื่อโตเต็มที่ ปลาอราไพม่าจะไม่มีหนวด มีลิ้นที่เป็นกระดูกแข็งและมีฟัน การกินอาหารจะใช้วิธีดูดเข้าปาก
ปลามังกร หรือ อโรวาน่า จากทวีปแอฟริกา
ปลาชนิดนี้จะพบในแอฟริกาเพียงชนิดเดียวเท่านั้น โดยอาศัยกระจายอยู่ทางตอนบนของแม่น้ำไนล์ แถบส่วนที่กว้างของทวีปไปจนถึงฝั่งตะวันตกของทวีป ปลามังกรแอฟริกาจะมีขนาดใหญ่มาก ซึ่งขนาดใหญ่ที่สุดที่พบคือ มีความยาวถึง 4 ฟุต ลักษณะลำตัวค่อนข้างจะแบนและกว้าง ส่วนหัวจะหนาและสั้น แล้วมีโค้งเล็กน้อย ลำตัวช่วงหลังกับด้านข้างจะมีสีน้ำเงินอมดำ น้ำตาลอมเทา น้ำตาลอมแดง หรือน้ำตาลอมเขียว สีที่พบจะขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อมที่ปลาอาศัย จงอยปากจะสั้นกลม ปากมีขนาดเล็ก มีฟันเต็มปาก ไม่มีหนวด ครีบหางมีขนาดเล็กลักษณะกลม ครีบอกจะอยู่ค่อนไปทางด้านล่างลำตัว ที่บริเวณหัวไม่มีเกล็ด
ปลามังกร หรือ อโรวาน่า จากทวีปออสเตรเลีย
ปลามังกรชนิดนี้ได้เข้ามาในเมืองไทยครั้งแรกในปี พ.ศ. 2530 มีอยู่ 2 ชนิด คือ
- Northern Saratoga หรือ Australian Pearl Arowana พบที่ ออสเตรเลียเหนือ และ ที่ หมู่เกาะนิวกินี ในอินโดนีเซีย ปลามังกรชนิดนี้จะมีรูปร่างคล้ายคลึงกับปลามังกร จากทวีปเอเซียมาก ขนาดตัวที่โตเต็มที่จะมีความยาว 90 เซนติเมตร เกล็ดมีขนาดเล็กกว่าปลามังกร จากทวีปเอเซีย ขอบเกล็ดจะมีสีออกส้มเหลือบเขียวและมีลักษณะรูปพระจันทร์เสี้ยว

- Spotted Saratoga หรือ Australian Spot Arowana ถิ่นกำเนินอยู่ที่ รัฐควีนสแลนด์ ในลุ่มแม่น้ำ Dawson ปลามังกรชนิดนี้ จะมีลักษณะยาวเรียว สันหลังตรง ลำตัวด้านหลังและด้านข้างมีสีน้ำตาล น้ำตาลอมเขียว หรือเหลืองอมเขียว เกล็ดมีขนาดใหญ่ บนเกล็ดจะมีจุดสีส้มอมแดง ครีบหลังและครีบก้นมีสีเหลืองอ่อน ขอบครีบจะมีสีเข้มเกือบดำ

ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น